Politie: aantal meldingen van seksueel misbruik neemt sterk toe

Het aantal meldingen en aangiften van seksueel misbruik is het afgelopen half jaar flink gestegen. Volgens de politie komt dat waarschijnlijk door de nieuwe zedenwet en alle aandacht voor seksueel geweld.
Ook de afgelopen weken kreeg de politie opvallend veel meldingen van zedenslachtoffers. Het Centrum Seksueel Geweld meldde onlangs ook al extra telefoontjes na de moord op Lisa en de verkrachting van een vrouw in Amsterdam.
De incidenten leiden opnieuw tot veel publiciteit over geweld tegen vrouwen. Sindsdien staat de telefoon roodgloeiend, vertelt Lidewijde van Lier, zedenexpert bij de politie. “Het is net zo druk als vorig jaar in augustus, toen de Wet seksuele misdrijven net was ingegaan.”
Grote toename
Deze nieuwe wet lijkt te zorgen voor een grote toename in het aantal meldingen en aangiften van seksueel misbruik. Het afgelopen half jaar kreeg de politie bijna 8000 meldingen, 1100 meer dan in de eerste zes maanden van 2024. Het aantal aangiften steeg zelfs met meer dan een kwart, tot ruim 2000 zaken.
“De toename kan deels verklaard worden door de wet zelf, omdat er nu meer strafbaar is en de drempel om aangifte te doen lager is. Maar ook omdat we het meer hebben over seksueel geweld”, zegt Van Lier. De politie gaat er niet van uit dat er opeens meer zedendelicten worden gepleegd.
Sommige mensen voelen zich nu gesterkt om naar de politie te stappen met een gebeurtenis uit het verleden. “Soms kiezen mensen ervoor om iets alleen te melden, om het voor zichzelf te kunnen afronden”, zegt Van Lier. “Het leidt dus niet altijd automatisch tot een aangifte.”
Tegelijkertijd krijgt de politie ook steeds meer zaken binnen die onder de nieuwe wetgeving vallen. Die hebben bijvoorbeeld te maken met een gebrek aan consent, wederzijdse instemming met seks. Als er duidelijke signalen zijn dat iemand geen seks wil, maar de ander toch doorzet, is dat strafbaar.
Drukte
Het stijgende aantal zaken betekent opnieuw grote drukte voor de zedenrecherche. Lange tijd kampten de teams met forse achterstanden, die vorig jaar juist grotendeels waren weggewerkt. Nu piept en kraakt het opnieuw, zegt Van Lier.
“Dat komt niet alleen door de toename van het aantal meldingen. We zien ook dat het heel moeilijk is om de zedenteams gevuld te houden omdat er meer mensen met pensioen gaan dan we kunnen aannemen.”
Om te garanderen dat ieder slachtoffer van seksueel geweld goed opgevangen wordt, wil de politie meer samenwerken met andere organisaties. Zo loopt er een proef met hulpverleningsinstanties om meldingen gezamenlijk te beoordelen. Dat moet voorkomen dat slachtoffers meerdere keren hun verhaal moeten doen en regelen dat ze sneller en beter geholpen worden.
Ontmoedigd
In het verleden kwamen er nogal eens klachten over de politie, omdat slachtoffers zich ontmoedigd voelden om aangifte te doen. De politie ging eerst met hen in gesprek over de gevolgen.
Dit ‘informatieve gesprek’ bestaat inmiddels niet meer, zegt Van Lier. “We hebben daarover zo veel gehoord dat het ontmoedigend kan overkomen en een drempel kan zijn om aangifte te doen, dat we het proces hebben aangepast.”
De politie probeert nu te kijken waar slachtoffers zelf behoefte aan hebben. Soms is dat een gesprek, soms alleen een folder. Inmiddels werkt de politie ook samen met slachtofferadvocaten, die uitleg geven over wat iemand te wachten staat. “Dat wordt toch anders ervaren dan wanneer de politie dat doet.”
Uit een vorig jaar verschenen rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid blijkt dat agenten inmiddels meer oog hebben voor zedenslachtoffers, maar ook dat het nog lang niet altijd goed gaat. Van Lier: “Er zit een heel dun lijntje tussen eerlijk informeren wat iemand te wachten staat en ontmoedigen. Dat blijft mensenwerk.”

Lees het hele verhaal via NOS Nieuws: Politie: aantal meldingen van seksueel misbruik neemt sterk toe

Trefwoord(en): politie