Onbekende orgelwerken Bach ontdekt en in Leipzig gespeeld door Ton Koopman

Twee stukken voor orgel zijn in Leipzig geidentificeerd als composities van Johann Sebastian Bach (1685-1750). Hij schreef ze toen hij ongeveer achttien was. De onderzoeker, tevens de directeur van het Bach-archief in Leipzig, trekt die conclusie na onderzoek, 30 jaar nadat de muziekstukken werden ontdekt.
De orgelstukken, die beide zo’n 14 minuten duren, werden vanmiddag in de Thomaskerk in Leipzig uitgevoerd door de Nederlandse organist, klavecinist en dirigent Ton Koopman. Ze vormen een kleine aanvulling op de grote hoeveelheid orgelstukken die Bach heeft geschreven.
De stukken zijn getiteld Ciacona in d-klein en Ciacona in g-klein.
Een chaconne is een muzikale vorm waarbij een korte baslijn zich steeds herhaalt en die als basis dient voor terugkerende variaties in de melodie.
“Ik heb lang gezocht naar het ontbrekende puzzelstukje om de composities te kunnen toeschrijven en nu is het hele plaatje onthuld”, zegt musicoloog en Bach-archiefdirecteur Peter Wollny. Hij deed de afgelopen dertig jaar onderzoek naar de muziekstukken.
In onderstaande video zie je de onderzoekspresentatie van het Bach-archief, en hoe Koopman de stukken speelt. Vanaf minuut 15:28 klinkt Ciacona in d-Moll en vanaf 22:44 minuut klinkt Ciacona in g-Moll.
Wollny ontdekte de manuscripten in 1992 in de Koninklijke Bibliotheek van Brussel. Hij werkte daar voor zijn promotieonderzoek, en was bezig om werk van Bach te catalogiseren. De composities werden gevonden bij een groepje 17e-eeuwse werken uit Thuringen. In deze deelstaat kwam Bach in Eisenach ter wereld..
Een handtekening onder de stukken leidde de musicoloog naar een vrij onbekende leerling van Bach, Salomon Gunther John, die van de originele composities van Bach een kopie had gemaakt, zo verklaarde Wollny. “Bovendien vertonen de composities kenmerken die we terugvinden in Bachs werken uit die periode, maar niet in die van welke andere componist dan ook”, zei de musicoloog.
Volgens de Duitse minister van Cultuur Weimer is de gebeurtenis van grote nationale waarde. “Het is een gedenkwaardige gebeurtenis voor de muziekwereld en een wereldwijde sensatie.” Volgens hem heeft Wollny “als een detective gewerkt en de details nauwgezet onderzocht”.
Ook de burgemeester van Leipzig sprak lovende woorden over het onderzoek. “Ik ben gewoonweg dolgelukkig”, zei Burkhard Jung. Hij noemt de ontdekking “een prachtig resultaat van decennialang opmerkelijk onderzoek”.

Lees het hele verhaal via NOS Nieuws: Onbekende orgelwerken Bach ontdekt en in Leipzig gespeeld door Ton Koopman