Nederland wil Europees douanekantoor binnenhalen, maar er zijn meer kapers

Om de stortvloed aan pakketjes uit China het hoofd te bieden, komt de EU met nieuwe regels voor de import van goedkope producten van buiten de EU. Essentieel onderdeel van die plannen: een nieuw op te richten Europees douaneagentschap.
Nederland hoopt het nieuwe douanekantoor, dat naar verwachting goed is voor zo’n 250 banen, naar Den Haag te halen. Maar de concurrentie uit andere landen is stevig. Nog acht kandidaten doen een gooi naar het agentschap: Frankrijk, Spanje, Portugal, Kroatie, Italie, Polen, Roemenie en Belgie. Vanmiddag trapt Nederland zijn lobby af met een officiele presentatie van de kandidatuur op de EU-ambassade in Brussel.
Het nieuwe orgaan moet ervoor zorgen dat EU-landen controle krijgen over wat er allemaal de Unie binnenkomt en dat de douanes van de 27 EU-landen beter gaan samenwerken.
Te veel pakketjes
“Nederland is een logische vestigingsplaats voor de Douaneautoriteit”, schreef demissionair staatssecretaris van Financien Heijnen vorige week in een Kamerbrief. “Ons land beschikt over een Douane met internationale erkenning voor hun expertise.”
Volgens de staatssecretaris is Den Haag geschikt vanwege de goede voorzieningen voor medewerkers, zoals huisvesting en internationale scholen. Daarnaast noemt hij de belangrijke logistieke rol die Nederland speelt binnen de EU: “Ongeveer een derde van alle goederen die de EU binnenkomen, gaat via de twee Nederlandse mainports: de Rotterdamse haven of luchthaven Schiphol.”
Douanes worstelen met de enorme hoeveelheid pakketjes die via bestellingen op sites als Temu, AliExpress en Shein de EU binnenkomen. Volgens de Europese Commissie importeerden EU-burgers vorig jaar bijna 4,6 miljard laagwaardige producten (onder de 150 euro) via online bestellingen. Dat is een verdubbeling ten opzichte van het jaar daarvoor.
Ruim 90 procent van die producten kwam uit China. Veel van die producten voldoen niet aan de Europese kwaliteitseisen op het gebied van veiligheid en milieu. Nederlandse toezichthouders waarschuwden al dat het onmogelijk is om alle pakketten goed te controleren. Ook andere EU-landen ervaren die problemen.
‘Hoeveelheid troep ongelooflijk’
Daarom komt de EU met nieuwe regels. Zo verdwijnt de vrijstelling van invoerrechten voor pakketjes onder de 150 euro. Daarbovenop wil de Europese Commissie nog eens 2 euro aan administratiekosten per verzending gaan rekenen voor het extra werk dat douaniers hebben aan de bergen pakketjes.
De hoop bij de EU is dat de heffingen ertoe leiden dat webwinkels grotere pakketten met veel dezelfde producten tegelijk gaan versturen in plaats van containers vol met verschillende kleine pakketjes. Dat is voor de douane veel makkelijker controleerbaar en leidt voor consumenten tot minder administratiekosten.
De Europese Commissie, de lidstaten en het Europees Parlement onderhandelen nog over die regels. Volgens Dirk Gotink (NSC), hoofdonderhandelaar namens het Europees Parlement, zijn Europese maatregelen tegen de pakketjesinvasie hard nodig. “De hoeveelheid troep die nu de EU binnenkomt is ongelooflijk”, zegt hij. “Het zijn producten die maar een paar keer gebruikt worden en dan op de vuilnisbelt terechtkomen.”
De nieuwe Europese douaneautoriteit moet een belangrijke rol spelen bij de aanpak van dit probleem. De douanes van de EU-landen werken op dit moment nauwelijks samen, zegt Gotink. “Bijna alles wordt nationaal geregeld.”
Het agentschap gaat straks de data van alle binnenkomende pakketten in de EU verzamelen. Op die manier ontstaat een beter beeld van wat er wordt ingevoerd en kunnen douanes doelgerichter controles uitvoeren, legt Gotink uit. “Dan kan je gezamenlijke risicoanalyses maken en onze markt beter beschermen tegen partijen die proberen via iedere achterdeur hun rotzooi bij ons naar binnen te krijgen.”
Uiteindelijk beslissen de lidstaten en het Europees Parlement waar het agentschap komt, maar over de procedure wordt nog onderhandeld. In 2017 haalde Nederland al het Europees Medicijnagentschap (EMA) binnen. Toen waren er maar liefst negentien kandidaatsteden. Het is nu aan Nederland om aan andere lidstaten en aan Europarlementariers te bewijzen dat Den Haag de meest geschikte locatie is.

Lees het hele verhaal via NOS Nieuws: Nederland wil Europees douanekantoor binnenhalen, maar er zijn meer kapers

Trefwoord(en): Douane