Militaire treinen gaan straks voor op de intercity 'door toegenomen dreiging'

Treinen met militair materieel krijgen in de toekomst voorrang op treinen met reizigers of goederen, heeft demissionair staatssecretaris Aartsen besloten. De aanpassing is volgens hem nodig omdat de dreiging vanuit Rusland steeds verder toeneemt.
“Je ziet dat geelblauwe NS-treinen nu de hoogste voorrang hebben op het spoor. Daarna komt het goederenvervoer. En dan helemaal onderaan volgen de militaire treinen”, zegt de staatssecretaris. “Dat past niet meer bij deze tijd van dreiging. We hebben dit nu niet goed geregeld.”
Het aantal militaire transporten gaat komende jaren waarschijnlijk toenemen en Nederland vervult daarin een belangrijke functie. Dat komt allereerst door de grote zeehavens – van Vlissingen tot de Eemshaven – waar zogeheten amfibische transportschepen goed kunnen laden en lossen. Tanks rijden vanaf het schip rechtstreeks de trein op, waarna ze via de goede spoorverbindingen met Duitsland snel richting Oost-Europa kunnen.
Tegelijk heeft Nederland een van de drukst bereden spoornetwerken ter wereld. Tussen al die reizigers- en goederentreinen op dit moment een militaire trein laten rijden, is voor spoorbeheerder ProRail flink passen en meten en vergt soms maanden van voorbereiding.
Volgens de staatssecretaris lukt dat nu allemaal nog net, omdat er elke dag een klein beetje zogeheten reservecapaciteit is op het spoor. Ook rijden de treinen met militair materieel vaak in de nacht, om de reizigerstreinen van vervoerders als NS en Arriva niet in de weg te zitten.
Maar met een toename van de militaire transporten over het spoor is dat volgens staatssecretaris Aartsen niet meer voldoende. “Met alle Defensie-investeringen aan de oostflank van Europa, moeten we ook dit vervoer goed gaan regelen.” Dat betekent overigens niet dat alle treinen met iets militairs aan boord straks voorrang krijgen. Alleen treinen met het stempel ‘urgent’ mogen straks voor op andere treinen. Het kabinet bepaalt of de lading van een transport daarvoor in aanmerking komt.
Overlast voor reizigers?
Aartsen hoopt dat treinreizigers niet zo veel van de nieuwe voorrangsregel gaan merken, maar sluit enige overlast zeker niet uit. “We weten niet hoe de wereld komende jaren verder verandert”, zegt hij. “Dus kan het best voorkomen dat een NS-trein op jouw traject straks een of twee keer niet zal rijden omdat er nu eenmaal militaire voertuigen vanuit Nederland naar het oosten van Europa moeten.
Met deze nieuwe voorrangsregels zijn niet alle belemmeringen voor militair grensvervoer over het spoor meteen opgelost, erkent ook Aartsen. “Als je op dit moment in de Rotterdamse haven een tank op een trein zet richting Oekraine, dan ben je daar pas over een maand. Dat komt niet doordat de afstand zo groot is, maar door allemaal regels rond toestemming en vrachtpapieren die in de weg zitten.”
Volgens de staatssecretaris moet Nederland meer investeren in weerbaarheid en afschrikking. De nieuwe voorrangsregels zijn daar een onderdeel van, al duurt het nog wel zeker een jaar voordat ze gaan gelden.
Intussen doen het ministerie en spoorbeheerder ProRail onderzoek naar op welke locaties het Nederlandse spoornetwerk op dit moment niet geschikt zijn voor militaire transporten. Denk dan aan bruggen die de zware treinen niet kunnen dragen of sporen die te dicht bij elkaar liggen om de treinen te laten passeren.
Foto’s van militaire treintransporten uit het verleden:

Lees het hele verhaal via NOS Nieuws: Militaire treinen gaan straks voor op de intercity 'door toegenomen dreiging'

Trefwoord(en): trein