Activist en feminist Anja Meulenbelt krijgt P.C. Hooft-prijs

De P.C. Hooft-prijs voor beschouwend proza gaat dit jaar naar Anja Meulenbelt. Het is de belangrijkste Nederlandse literatuurprijs voor een oeuvre.
Het oeuvre van de 80-jarige activist en feminist strekt zich uit over een halve eeuw en bestaat uit ruim vijftig boeken, vele artikelen, lezingen, toespraken, interviews, pamfletten, posts en commentaren.
Haar autobiografische boek De schaamte voorbij uit 1976 was haar doorbraak als auteur en maakte haar tot een kopstuk van de tweede feministische golf.
De jury noemt De schaamte voorbij een van de weinige politiek uitgesproken en vernieuwende boeken uit de jaren 70 die anno 2025 “niet in de categorie curiosa uit een onherroepelijk tijdperk liggen te verstoffen. Nog altijd pakken nieuwe generaties het op.” De jury, bestaande uit Tijs Goldschmidt, Chris Keulemans, Christine Otten, Marjan Slob en Gijsbert Pols, roemt de “directe, rauwe en staccato stijl” van het boek.
‘De afwas die nog gedaan moet worden’
Andere bekende boeken van Meulenbelt zijn Een kleine moeite, Alba en De bewondering. Daarnaast was ze actief in de vrouwenbeweging en had ze een politieke loopbaan, onder meer als lid van de Eerste Kamer voor de SP.
Sinds een bezoek aan Gaza in 1994 zette ze zich in voor de rechten van Palestijnen in Gaza. Daar schreef ze ook een aantal boeken over, waaronder Het beroofde land en De tweede intifada.
“Meulenbelt is er diep van doordrongen dat beschrijven altijd plaatsvindt vanuit een positie, vanuit een lichaam dat betekenissen krijgt opgedrongen op grond van klasse, gender, etniciteit, gezondheid en vanuit een geest die beheerst wordt door taboes, ideologie en de afwas die nog gedaan moet worden”, schrijft de jury verder over het oeuvre van Meulenbelt.
Structurele benadeling
Samen met een aantal andere vrouwelijke schrijvers riep Meulenbelt in de jaren 80 de Anna Bijns Prijs in het leven. Ze deden dit uit onvrede over de structurele benadeling van vrouwen bij het vergeven van literaire prijzen. Die gaan meestal naar mannen. Tot nu toe ging de P.C. Hooft-prijs voor beschouwend proza ook nog nooit naar een vrouwelijke auteur.
Meulenbelt was dan ook zeer verrast toen haar verteld werd dat zij de P.C. Hooft-prijs krijgt. “Dit kan helemaal niet, dat was mijn eerste gedachte, ik ben veel te controversieel voor deze prijs. Ik ben zelden gezien als iemand die qua literatuur een rol speelde. Tegelijkertijd weet ik dat mijn werk er wel degelijk toe doet. Ik weet wie mijn boeken lazen, wat ze ermee hadden. En nog steeds, want er is een soort revival gaande. Het winnen van deze prijs ligt misschien wel in het verlengde daarvan.”
Meulenbelt ziet schrijven ook als een manier om grip op de wereld en op haar leven te houden. “Te begrijpen waar ik woon en wat er aan de hand is. Het spaart een psychiater uit, zeg ik wel eens.”
Ze vindt het fijn om te merken dat veel mensen haar werk waarderen. “Vaak hoor ik ‘jij zegt wat ik denk’ en dat vind ik een reuzemooi compliment. Dat me hiervoor nu de literatuurprijs met de meeste status in Nederland is toegekend, dat had ik echt achter geen enkele jury gezocht.”
De P.C. Hooft-prijs wordt sinds 1947 jaarlijks toegekend, afwisselend voor verhalend proza, beschouwend proza en poezie. Er is een geldbedrag van 60.000 euro aan verbonden. Meulenbelt krijgt de prijs uitgereikt op een feestelijke bijeenkomst in mei.

Lees het hele verhaal via NOS Nieuws: Activist en feminist Anja Meulenbelt krijgt P.C. Hooft-prijs

Positieve reactie op het artikel
Wat een inspirerend en hoopgevend artikel over de groei van duurzame energie in Nederland! Het is fantastisch om te lezen hoe snel de transitie naar groene energie verloopt, met een recordaantal zonnepanelen en windmolens dat in gebruik is genomen. Dit laat zien dat zowel de overheid als burgers en bedrijven serieus werk maken van de klimaatdoelen. De duidelijke cijfers en voorbeelden, zoals de stijging van het aandeel hernieuwbare energie, onderstrepen dat we op de goede weg zijn. Het artikel geeft een boost aan het vertrouwen dat we samen een verschil kunnen maken voor een schonere toekomst.

Kritische noot
Aan de andere kant is het artikel wel erg eenzijdig in zijn optimisme en mist het een kritische blik op de uitdagingen die nog voor ons liggen. Er wordt bijvoorbeeld weinig aandacht besteed aan de problemen rondom de netcapaciteit, die in veel regio’s niet toereikend is om al die nieuwe duurzame energiebronnen aan te sluiten. Ook de afhankelijkheid van subsidies en de vraag of deze groei op lange termijn financieel houdbaar is, blijven onderbelicht. Daarnaast had het artikel meer kunnen ingaan op de impact op natuur en landschap door de aanleg van windmolens en zonneparken, een onderwerp dat vaak weerstand oproept. Deze eenzijdige focus op succesverhalen voelt daardoor wat oppervlakkig en negeert belangrijke hobbels op de weg naar een volledig duurzame energievoorziening.