Gaza-onderhandelingen van start in Egypte: 'Nu of nooit'

“Het is nu of nooit”, staat er op de foto die president Trump op zijn sociale medium Truth Social plaatste. De foto toont een protest in Tel Aviv tegen de oorlog in Gaza en voor vrijlating van de Israelische gijzelaars. Vandaag onderhandelen Israel en Hamas daarover in het Egyptische Sharm-el-Sheikh.
“Er is mij gezegd dat de eerste fase deze week al afgerond kan zijn”, stelde Trump optimistisch over de onderhandelingen. “Ik vraag iedereen om er vaart achter te zetten.”
Maar voordat er echt een doorbraak kan zijn, zullen de strijdende partijen het eens moeten worden over de precieze invulling van Trumps 20-puntenplan voor Gaza.
Correspondent Israel en Palestijnse Gebieden Nasrah Habiballah:
“Er waren dit weekend zowel bij de Palestijnen als Israeliers wel hoopvolle reacties. In Gaza gingen mensen dansend de straat op, bij familieleden van de gijzelaars waren spandoeken die Trump bedankten. Dat men voor het eerst in maanden zo dicht bij een mogelijk akkoord is, zorgt voor optimisme, maar wel voorzichtig optimisme.
Dat Trump heeft gezegd binnen een week een deal te verwachten, is vooral het uitspreken van hoop. Ook wil hij druk zetten op de delegaties om er zo snel mogelijk uit te komen. Het klopt dat ze heel dicht bij een mogelijke deal zijn, maar er liggen nog steeds belangrijke punten op tafel die ze moeten bespreken. Punten waar het nog steeds op kan mislopen.”
Volgens Trumps plan moet Hamas binnen drie dagen alle gijzelaars laten gaan, in ruil voor een kleine 2000 Palestijnse gevangenen uit Israel. Ook eist Trump een einde aan Israelische aanvallen en een geleidelijke terugtrekking van het leger naar de grenzen van de Gazastrook. Daarnaast moet Hamas de wapens opgeven zodat er onder internationaal toezicht een nieuw bestuur kan komen.
Onderhandelaars van Hamas kwamen gisteren al aan in Egypte, de Israelische delegatie volgt later. Israel, dat betrokken was bij Trumps voorstel, committeerde zich bij de presentatie vorige week meteen aan het 20-puntenplan; Hamas, dat niet mocht meepraten, heeft zich over veel details en enkele cruciale onderdelen nog niet volledig uitgelaten.
Zo betoogde een Hamas-woordvoerder dat het helemaal niet mogelijk is om binnen drie dagen alle gijzelaars vrij te laten, 48 in totaal van wie 20 nog in leven. Zo’n logistieke operatie zou moeilijk zijn in oorlogsgebied, ook omdat sommige van de doden begraven zouden liggen in gebied dat door Israel is bezet of wordt aangevallen.
Daarnaast is er nog geen overeenstemming over welke Palestijnen Israel precies wil laten gaan. Het plan spreekt alleen van “250 tot levenslang veroordeelde gevangenen en 1700 Gazanen die na 7 oktober 2023 zijn opgepakt, onder wie alle vrouwen en kinderen”. In totaal vallen er 303 Palestijnse gevangenen in die eerste categorie. Hamas zal ongetwijfeld een prominente gevangene als Marwan Barghouti vrij willen krijgen, terwijl Israel die Palestijnse leider niet zal willen laten gaan vanwege zijn vijfvoudige terrorismeveroordeling.
Hete hangijzers
Ook de precieze invulling van het toekomstig bestuur van Gaza zal besproken worden in Sharm-el-Sheikh. Hamas benadrukte dat Palestijnen zelf de dienst moeten blijven uitmaken in hun gebieden. Dat lijkt in tegenspraak met Trumps voorstel voor Palestijnse technocraten onder leiding van internationale toezichthouders, de Vredesraad.
In zijn verklaring zwijgt Hamas bovendien helemaal over een cruciaal punt in het plan, de feitelijke ontmanteling van de terreurorganisatie door het inleveren van wapens en het afzweren van geweld. Dat is altijd een rode lijn geweest voor Hamas, maar juist ook een keiharde eis van de regering-Netanyahu.
De onderhandelende partijen willen publiekelijk niet ingaan op dergelijke knelpunten, men kiest voor optimisme. “Zo dicht zijn we nog nooit geweest bij de vrijlating van alle gijzelaars”, benadrukte de Amerikaanse Buitenlandminister Rubio. “We zullen snel doorhebben hoe serieus Hamas is door hoe gedetailleerd men over logistiek wil praten.”
President Trump riep Israel vrijdag op aanvallen op Gaza te stoppen, om de uitruil van gevangenen mogelijk te maken. Hoewel Israel daarop zei af te schalen tot alleen defensieve militaire operaties, vielen er afgelopen weekend toch weer tientallen doden, melden ziekenhuisbronnen in de Gazastrook. Zo werden er mensen doodgeschoten bij een voedseldistributiepunt.
Correspondent Israel en Palestijnse Gebieden Nasrah Habiballah:
“Tot gisteren is er niets te merken van een pauze van het offensief van het leger van Israel in Gaza. Er worden nog steeds bombardementen gemeld. Ook mogen mensen nog steeds niet terug naar Gaza-Stad. Het leger zegt dat dat nog steeds een gevaarlijke gevechtszone is. Volgens berichten zijn er gisteren nog zeker 24 Palestijnen gedood. We zullen moeten zien of er echt een gevechtspauze komt.”

Lees het hele verhaal via NOS Nieuws: Gaza-onderhandelingen van start in Egypte: 'Nu of nooit'

Trefwoord(en): Egypte Gaza