Moord op Oekraiense vluchteling doet in VS fel debat ontbranden over veiligheid en racisme

De moord op Charlie Kirk is niet de enige gewelddadige misdaad die (rechts) Amerika in de greep houdt. Het gaat ook al dagen over de moord op de Oekraiense vluchteling Iryna Zaroetska. President Trump grijpt de moord aan om Democraten de oren te wassen, critici vrezen dat hij een excuus zoekt om autoritair in te grijpen.
De 23-jarige Zaroetska werd op 22 augustus gedood toen ze van haar werk in een pizzeria met het ov terug naar huis reed in haar woonplaats Charlotte, North Carolina. Ze was drie jaar geleden met haar moeder, broer en zus naar de VS gevlucht vanwege de Russische inval in haar land.
Op bewakingsbeelden is te zien dat Zaroetska niet doorheeft dat kort nadat ze plaats heeft genomen, de man achter haar een zakmes openvouwt en uit het niets meermaals op haar insteekt. Zaroetska kijkt nog even geschrokken op maar zijgt vervolgens van het bankje, hevig bloedend uit een halswond.
Omstanders kunnen niets voor haar betekenen: iemand probeert nog het bloeden te stelpen, maar tevergeefs. Ondertussen loopt de dader rustig weg, verward in zichzelf mompelend. Hij werd kort daarna gearresteerd.
Kirk plaatste op de dag van zijn dood nog een post op X over Zaroetska: “Amerika zal nooit meer hetzelfde zijn”. Kirk riep op om de moord juist te politiseren, omdat politieke keuzes er volgens hem toe hadden geleid dat de moordenaar vrij rondliep.
Hoewel de moord al een halve maand geleden gebeurde, kwam de steekpartij afgelopen weekend pas groot in het nieuws toen beelden ervan werden vrijgegeven. Veel mensen vragen zich af waarom dit zinloze geweld niet kon worden voorkomen, vooral omdat de verdachte een veelpleger bleek. Geregeld komt daarbij racistisch commentaar voorbij; Zaroetska was wit, de 34-jarige dader zwart.
“Als een willekeurig wit persoon zonder reden had ingestoken op een brave zwarte burger, dan was dat opgeblazen tot apocalyptische proporties om brede veranderingen door te voeren”, redeneerde de gisteren vermoorde Kirk in een van zijn laatste X-berichten. “Democraten geven meer om ontaarde criminelen en roofdieren dan onschuldigen.” Elon Musk looft geld uit aan graffitikunstenaars die muurschilderingen van Zaroetska willen maken.
“Het is tragisch dat het ov in een grote Amerikaanse stad gevaarlijker voor haar was dan de oorlogszone die ze verlaten had”, reageerde Witte Huiswoordvoerder Leavitt. “Dit monster had opgesloten moeten zitten en Iryna had nog moeten leven. Maar Democratische politici, progressieve rechters en zwakke aanklagers ‘deugen’ liever dan dat ze criminelen opsluiten.”
Verward
Rechtse commentatoren zijn ook boos dat het lang duurde voordat gevestigde media het verhaal oppikten. Veel kranten en nieuwszenders besteedden er pas breed aandacht aan toen de schokkende beelden werden gepubliceerd. Ook wijzen ze erop dat de dader zelf ras betrok bij zijn gruweldaad: “Ik had die witte meid te pakken” lijkt hij te zeggen op bewakingsbeelden vlak na de moord.
Ze vragen zich af waarom deze Decarlos Brown niet vastzat: hij was in het verleden al veertien keer veroordeeld voor een gewapende overval, winkeldiefstal en bedreiging. In januari werd hij nog even vastgezet nadat herhaaldelijk het alarmnummer had gebeld omdat hij vreesde dat onbekenden hem stoffen wilden toedienen waarmee hij gemanipuleerd kon worden. Hij mocht een psychiatrisch onderzoek afwachten in vrijheid.
De moeder van Brown zei afgelopen weekend tegen de pers dat er eerder al schizofrenie bij hem is vastgesteld en hij enige tijd gedwongen opgenomen is geweest. Dat de Democratische burgemeester Lyles van Charlotte aandacht vraagt voor het belang van goede opvang voor mensen met psychische problemen valt bij sommigen echter slecht.
Zo vindt Donald Trump dat maar pappen en nathouden. In een reactie spreekt hij van een beest dat in een rechtszaak snel de doodstraf moet krijgen. “Wat deed hij in vredesnaam in de trein en op straat? Criminelen als hij moeten opgesloten worden.”
Doodstraf
Zijn Justitieminister Bondi valt hem bij. “Haar gruwelijke moord is het directe resultaat van slap misdaadbeleid waarbij criminelen belangrijker worden geacht dan onschuldigen.” Trumps woordvoerder wijst er daarnaast nog weinig subtiel op dat de rechter die Brown voorlopig vrijliet van Democratische signatuur was.
Door dit soort opmerkingen bestaat bij Democraten de vrees dat Trump het voorval zal gebruiken om opnieuw hard op te treden in een stad met Democratisch bestuur. Eerder stuurde hij al militairen naar Los Angeles om een einde te maken aan protesten tegen zijn beleid en liet hij het leger politietaken uitvoeren in de hoofdstad Washington.
Trump stuurt wellicht nog geen troepen naar Charlotte maar gebruikt het incident wel om hard uit te halen naar politieke tegenstanders. “Je kunt het bloed van deze onschuldige vrouw letterlijk van het mes zien druipen en nu zit dat bloed aan de handen van Democraten. Iedereen wil orde en gezag en de Republikeinen zullen dat bieden.”

Lees het hele verhaal via NOS Nieuws: Moord op Oekraiense vluchteling doet in VS fel debat ontbranden over veiligheid en racisme