Twee schepen gekelderd in vier dagen: Houthi's blazen Rodezeecrisis nieuw leven in

Met drones en raketwerpers hebben de Houthi’s weer een vrachtschip tot zinken gebracht in de Rode Zee. Ruim een half jaar werd de commerciele scheepvaart in de belangrijke vaarroute met rust gelaten, maar nu staat de teller op twee gekelderde schepen in vier dagen tijd.
“De Houthi’s laten duidelijk zien dat ze nog steeds de capaciteiten hebben om de Rode Zee dicht te knijpen. Ondanks dat ze het afgelopen anderhalf jaar zijn aangepakt door de Britten, Amerikanen en Israeliers”, zegt Pieter Zhao. Hij is onderzoeker op het gebied van maritieme veiligheid en verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Bij de aanval op bulkschip Eternity C, dat gisteren is gezonken, werden zeker vier opvarenden gedood. Zes mensen zijn uit het water gehaald en vijftien worden nog vermist. Dat meldt Aspides, een EU-consortium van marineschepen dat als taak heeft de commerciele scheepvaart te beschermen in het gebied.
De reddingsboten van het bulkschip waren vernietigd bij de aanvallen door Houthi’s. De zes geredde matrozen hebben ruim 24 uur in het water doorgebracht, schrijft persbureau Reuters op basis van bronnen bij betrokken veiligheidsbedrijven.
‘Marine leek afwezig’
Dit roept volgens Zhao vragen op over het functioneren van Aspides. “De marine lijkt relatief afwezig te zijn geweest.” Het contrast is volgens hem groot met de Houthi-aanval op bulkschip Magic Seas, afgelopen zondag. Destijds werden alle opvarenden snel in veiligheid gebracht, deels dankzij de coordinatie door EU-marineschepen in de regio.
De woordvoerder van de Houthi’s stelt dat meerdere bemanningsleden van Eternity C zijn gered en medische hulp hebben gekregen. Verdere details zijn onbekend.
Hier zie je hoe de Magic Seas ten onder ging:
Veiligheidsonderzoeker Zhao noemt het opvallend dat de twee schepen langs Jemen probeerden te varen. De Houthi’s hadden weliswaar in mei een wapenstilstand met de VS gesloten, commerciele rederijen met een Israelische link bleven een mogelijk doelwit.
In 2024 en 2023 waren ruim honderd passerende schepen bestookt met drones en raketten. De aanval op Magic Seas afgelopen zondag kwam onverwacht, omdat het de eerste was van dit jaar. “Maar het is ook geen verrassing”, zegt Zhao.
“De Houthi’s hadden aangekondigd dat je kon worden aangevallen als je een Israelische haven had bezocht, of als een schip eigendom is van bedrijven waarvan andere schepen Israelische havens aandoen. Dat was bij deze Griekse rederijen het geval.”
Aandacht vestigen op Palestijnen
Waarom juist afgelopen zondag de aanvallen werden hervat is nog onduidelijk. “In het algemeen willen de Houthi’s de internationale aandacht op de Palestijnen vestigen, en zichzelf natuurlijk”, zegt Zhao. Na de beschieting van bulkschip Magic Seas eisten de Houthi’s opnieuw dat Israel zijn “agressie in Gaza stopt en de blokkade opheft”.
De Jemenitische Houthi’s stellen dat er pas weer aan Israel gelinkte schepen mogen passeren bij een wapenstilstand in Gaza. Een andere voorwaarde is dat Israel onbelemmerd noodhulp toelaat tot de Palestijnse enclave, waar een zware humanitaire crisis woedt.
In deze special lees je meer over wie de Houthi’s zijn en waarom ze de Palestijnen steunen:
De wereldwijde kosten om spullen te verschepen is volgens Newsweek naar schatting ruim 200 miljard dollar gestegen sinds het begin van de crisis in de Rode Zee. Nog altijd mijden de meeste grote rederijen de route door het Suezkanaal.
“Heel voorzichtig zag je de scheepvaart recent terugkeren naar de Rode Zee”, zegt Zhao. Sinds november vorig jaar waren er immers geen aanvallen geweest. Maar nu de Houthi’s in korte tijd weer twee schepen tot zinken hebben gebracht, waarmee het totaal op vier komt, staat de situatie weer op scherp.
Kaping Galaxy Leader
De crisis begon in november 2023 met de kaping van schip Galaxy Leader. De Houthi’s hebben de bemanning uiteindelijk tot januari 2025 gegijzeld. De Galaxy Leader ligt nog altijd als propagandatrofee voor anker voor de kust van Jemen.
Het schip was een van de doelwitten bij de Israelische bombardement op Jemen van afgelopen zondag. De Galaxy Leader was volgens het leger van Israel uitgerust met speciale radarapparatuur om de scheepvaart in de gaten te houden. Deze luchtaanvallen op Houthi-doelen volgden enkele uren nadat de Jemenieten voor het eerst in maanden een commercieel schip had aangevallen.
De Houthi’s lanceren met enige regelmaat enkele ballistische raketten richting Israel. Deze worden meestal onderschept voordat ze een doel kunnen raken. De Israelische luchtmacht heeft diverse keren aanvallen uitgevoerd op Houthi-doelen, evenals het Britse en Amerikaanse leger. Maar experts zeiden eerder al tegen de NOS dat de Houthi’s praktisch niet te verslaan is vanuit de lucht.

Lees het hele verhaal via NOS Nieuws: Twee schepen gekelderd in vier dagen: Houthi's blazen Rodezeecrisis nieuw leven in